Türkiye ve Japonya’nın Deprem Gerçekliği: Karşılaştırmalı Bir Analiz

Abstract

Türkiye’de yaşanan her ciddi deprem sonrası sık sık kamuoyuna Japonya örneği getirilmekte ve yaşanan can kayıpları nedeniyle Türkiye Japonya ile karşılaştırılmaktadır. 2023’te gerçekleşen ve çok sayıda can kaybına yol açan 6 Şubat depremleri sonrasında da aynı konu gündeme gelmiştir. Bunun nedeni her iki ülkenin de bir deprem ülkesi olmasına rağmen, Japonya’nın Türk kamuoyunda büyük depremlerle baş edebilen, deprem farkındalığına sahip bir ülke olarak tanınmasıdır. Ancak, kamuoyunda yapılan bu tür karşılaştırmalar sadece yüzeyseldir ve bilimsel bir anlam ifade etmemektedir. Bu çalışmanın amacı; kamuoyundaki bu algıyı bilimsel bir platforma taşımak, Japonya’nın kamuoyunda oluşturduğu algıda doğruluk payı olup olmadığını özellikle toplumsal ve kültürel etmenleri de dikkate alarak araştırmak ve doğruluk payı varsa bunu nedenleriyle ortaya koymaktır. Çalışmada ülkelerin karşılaştırılması amacıyla depremle ilgili 3 temel parametre belirlenmiştir: a) coğrafi ve beşerî göstergeler, b) yapısal ve yasal göstergeler, c) ekonomik, siyasi ve sosyokültürel göstergeler. Daha sonra ülkeler bu göstergelerdeki verilere göre birbiri ile karşılaştırılmıştır. Yapılan karşılaştırma sonucu Japonya’nın doğal afetlere daha yatkın bir ülke olmasına rağmen depremlerde Türkiye’den daha az kayıp yaşadığı ve bu durumun iki ülke arasındaki toplumsal ve kültürel farklılıklardan kaynaklandığı belirlenmiştir.

After every serious earthquake in Turkey, the case of Japan is frequently brought to the public and Turkey is compared with Japan due to loss of life. The same issue came to the fore after the February 6 earthquakes in 2023, which caused many deaths. The reason for this is that although both countries are earthquake countries, Japan is known in the Turkish public as a country that can cope with major earthquakes and has earthquake awareness. However, such comparisons made in public are only superficial and have no scientific meaning. The aim of this study is to bring this perception to a scientific platform, to investigate whether there is any truth in the public perception created by Japan, especially by taking into account the social and cultural factors, and to reveal the reasons if there is any truth in this perception. In the study, 3 basic indicators related to the earthquake were determined in order to compare the countries: a) geographical and human indicators, b) structural and legal indicators, c) economic, political and socio-cultural indicators. Then, the countries were compared with each other according to the data in these indicators. As a result of the comparison, it was determined that although Japan is a country more prone to natural disasters, it suffers fewer losses than Turkey in earthquakes and this is due to the social and cultural differences between the two countries.