Psikoloji ve Edebiyat: Gelişim Psikolojisi Perspektifinden Yaşlılık Döneminin Bir Edebi Eser Üzerinden Analizi

Abstract

Ülkemizde gelişim dönemleriyle ilgili yapılan çalışmaların yaygınlığına bakıldığında, “yaşlılık” döneminin yeterince ele alınmadığı, bununla birlikte geriatri, psikoloji, psikolojik danışma ve rehberlik, sosyal çalışma gibi bilim dallarında yaşlılık ile ilgili çalışmaların yürütülmeye başlandığı görülmektedir. Ayrıca burada sözü edilen yaşam dönemlerinin yalnızca bilime değil edebiyata da konu olmaya başladığı dikkat çekmektedir. Edebi eserlerin analiz edilmesinde psikoloji biliminin önemi düşünüldüğünde, lisans öğrencilerinin yetişmesinde öğrencilerin dikkatini romanların psikolojik tahliline çekmenin önemli olduğu düşünülmektedir. Bu doğrultuda bu araştırmanın temel amacı, edebi eserlerin temelde psikolojik danışma ve rehberlik, psikoloji ve sosyal hizmet gibi bilim dallarında özelde ise “gelişim psikolojisi”, “yaşlılık psikolojisi” ve “yaşam dönemleri ve uyum problemleri” gibi derslerde nasıl kullanılabileceğine ilişkin bir model sunmaktır. Bu amacı gerçekleştirebilmenin en uygun yollarından biri ise nitel bir araştırma yöntemi olan “doküman analizi” yöntemini kullanmaktır. Bu doğrultuda, çalışmada Fransız yazar Jean-Louis Fournier’in (2012) “Son Siyah Saçım ve İhtiyar Delikanlılara Bazı Öğütler” isimli eserin Türkçe çevirisi doküman olarak kabul edilmiştir ve içerik analizi ile incelenmiştir. Sonuç olarak bu çalışmanın yukarıda sözü edilen derslerin öğretiminde etkili olabileceği düşünülmektedir.

Considering the prevalence of studies on the developmental period in Turkey, it is evident that “old age” is not adequately addressed. However, studies have begun to be conducted in disciplines such as geriatrics, psychology, psychological counseling and guidance, and social work. Additionally, it is noteworthy that the life cycles mentioned here have become subjects of not only scientific inquiry but also literature. In the analysis of literary works, given the importance of psychology, it is deemed important to draw students’ attention to the psychological analysis of novels in undergraduate training. Accordingly, this research aims to present a model of how literary works can be used in disciplines such as psychological counseling and guidance, psychology, and social work, and in courses such as “developmental psychology,” “old age psychology,” and “life cycles and adaptation problems.” One of the most appropriate ways to achieve this aim is to use the “document analysis” method, a qualitative research method. In this regard, the Turkish translation of the French author Jean-Louis Fournier’s book (2012), titled “My Last Black Strand and Some Advice for Oldboys,” was taken as the document and examined using content analysis. In conclusion, it is believed that this study can be effective in teaching the courses mentioned above